จริงหรือ? ใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปแล้วลูกขาโก่ง

          คุณแม่มือใหม่หลายคน คงจะเคยได้ยินคำบอกเล่าถึงสาเหตุที่ทำให้ลูกน้อยขาโก่งกันมาบ้าง ไม่ว่าจะเป็นการอุ้มเข้าขา หรือการใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูป ซึ่งอาจทำให้คุณแม่มีความกังวลว่าจะเป็นปัญหาสำหรับลูกน้อยเมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ ทำให้เสียบุคลิกภาพ ขาไม่สวย ไม่น่ามอง ทั้งยังส่งผลต่อความมั่นใจอีกด้วย

          แต่ในความจริง ที่ทารกเกิดใหม่ทุกคนดูเหมือนขาโก่งนั้น เนื่องจากก่อนคลอดทารกอยู่ในครรภ์ซึ่งมีพื้นที่จำกัด และขนาดร่างกายที่เติบโตขึ้นมากในช่วงระยะเวลาท้ายๆ ของการตั้งครรภ์ ทำให้ทารกต้องอยู่ท่าที่ใช้พื้นที่อย่างคุ้มค่าที่สุด ส่วนใหญ่จะอยู่ในท่าขัดสมาธิ ท่าไขว้ขา เป็นต้น เมื่อคลอดออกมา ท่าทางเหล่านี้จะยังคงเหลือให้เห็นอยู่บ้างในระยะแรกๆ โดยเฉพาะส่วนขาที่บริเวณหัวเข่าจะแบะออก (ท่ากางขา) ทำให้เห็นว่าขาเด็กโก่งออกมากยิ่งขึ้น ถือเป็นลักษณะสรีระปกติ ซึ่งเมื่อเด็กโตขึ้น ขาก็จะค่อยๆ เหยียดตรงออกมาเอง

          คุณแม่อาจเคยได้ยินสาเหตุที่ทำให้ลูกขาโก่งกันมาไม่น้อย บ้างก็ว่ากันว่า อุ้มเข้าขา การให้นั่งรถเข็นเด็กตั้งแต่เล็ก หรือการใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปบ่อยๆ จะทำให้ลูกขาโก่ง แต่ทั้งหมดไม่เป็นความจริงแต่อย่างใด เหตุที่ทำให้ลูกขาโก่งเกิดขึ้นจาก 2 สาเหตุหลัก คือ

1. พันธุกรรม
2. ความผิดปกติของกระดูกซึ่งเกิดจากโรคที่เป็นมาตั้งแต่เกิด

          วิธีการสังเกตว่าลูกขาโก่งหรือไม่นั้น เบื้องต้นสามารถทำได้โดย ลองเหยียดเข่าลูกให้ตรงสุด หันลูกสะบ้าบริเวณหัวเข่าตรงมาด้านหน้า นำข้อเท้ามาชิดกัน โดยช่องว่างระหว่างขอบด้านในของเข่าไม่ควรห่างเกิน 2 นิ้วของคุณพ่อคุณแม่ หรืออย่างช้าควรตรวจก่อนอายุ 3 ปี หรือถ้านำข้อเท้ามาชิดกันแล้ว แต่เข่าลูกซ้อนกันหรือเกยกัน ก็ควรพาลูกมาตรวจกับแพทย์

          ส่วนการสังเกตลูกในวัยเดิน ให้คุณแม่สังเกตการเดินของลูกดูนะคะว่าเค้าเดินได้สะดวกดีไหม กระเผลก หรือว่ามีอาการเท้าปุกด้วยหรือเปล่า ถ้าคุณแม่สังเกตพบความผิดปกติดังที่กล่าวมาให้พาลูกไปพบแพทย์เพื่อตรวจให้ละเอียด สำหรับเด็กที่เดินสะดวก อาจจะเท้าโก่ง แต่ถ้ายังอยู่ในช่วงอายุไม่เกิน 2 ขวบ และไม่มีอาการอื่นร่วมด้วย ให้คิดว่าเป็นธรรมชาติของเด็กเค้า ไม่ควรวิตกมากเกินไป ให้รอดูอาการไปก่อนค่ะ

          แนะนำว่าไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ เพราะเมื่อลูกน้อยโตขึ้น ขาก็จะยิ่งโก่งมากขึ้น ผลทางสุขภาพที่ตามมาคือจะเจ็บปวดตรงหัวเข่า และข้อเข่าจะเสื่อม 

          ที่สำคัญคือ คุณแม่ไม่ควรรักษาอาการด้วยตัวเอง หรือทำตามจากที่เขาเล่ากันมาว่า หากลูกขาโก่ง ทำการบิดเท้าดัดขาให้ลูกจะช่วยได้ เพราะในความเป็นจริง เท้าและขาของลูกอาจจะยังไม่เข้าที่ และการดัดแบบไม่ถูกวิธีจะทำให้ลูกน้อยเจ็บเท้า อาจทำให้ขาผิดรูปส่งผลเสียระยะยาว หากคุณแม่เห็นว่าลูกขาโก่งมากและกังวลไม่หาย ควรให้คุณหมอช่วยตรวจให้แน่ใจดีกว่า ว่ากระดูกขาผิดปกติหรือไม่ เพื่อรับการดูแลที่ถูกต้องค่ะ

          สรุปแล้ว คำกล่าวที่ว่า การอุ้มเด็กเข้าเอวหรือการใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปจะทำให้เด็กขาโก่ง ตามหลักการแพทย์ ถือเป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง เพราะลักษณะขาโก่งในเด็กเป็นไปตามธรรมชาติที่เด็กทุกคนต้องเป็นตั้งแต่แรกเกิด ซึ่งจะหายไปเองเมื่อเด็กโตขึ้น แต่สำหรับเด็กขาโก่งที่เป็นภาวะผิดปกติ ต้องได้รับการรักษาขาที่ถูกต้อง ถึงจะกลับมาตรงเดินได้เหมือนขาตรงปกติทั่วไป ดังนั้นเมื่อคุณพ่อคุณแม่สังเกตเห็นว่าลูกมีภาวะขาโก่งที่ผิดปกติ ควรรีบพาไปพบแพทย์ เนื่องจากการรักษาตั้งแต่ตอนเด็กอายุน้อยๆ จะทำให้การรักษาได้ผลดีมากกว่าปล่อยไปรักษาตอนโตค่ะ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก www.med.mahidol.ac.th